Aanschaf Gietijzeren Pan – Alles wat je moet weten

Door /

Ten eerste is een gietijzeren (braad)pan een goede keuze omdat een gietijzeren pan bij goed onderhoud een leven lang meegaat. Zo worden er nog steeds gietijzeren pannen gebruikt die meer dan 100 jaar oud zijn. Het voordeel van gietijzer is dat het een puur product is zonder chemische lagen.

Gietijzeren pan aandachtspunten

De gietijzeren pan heeft zo uit de doos dus geen ‘anti-aanbaklaag’. Deze laag moet je zelf creëren door olie op hoge temperaturen te laten hechten aan het gietijzer. Daarna heb je nauwelijks onderhoud en zal je pan vrijwel alles perfect kunnen bakken.

Voordelen van gietijzer

  • Blijft lang op temperatuur. Het duurt even voordat een gietijzeren pan warm is, maar wanneer de pan heet is blijft hij dat ook lang. Een braadpan heb je daarom het liefst van gietijzer. Je kunt gerechten lekker stoven/braden op een lage temperatuur.
  • Gietijzeren pannen zijn duurzaam. Gietijzeren pannen zijn praktisch onverwoestbaar en gaan erg lang mee. Wanneer je je pan goed onderhoudt wel een generatie, ja écht, of zelfs langer.
  • Gietijzeren pannen zijn veilig. Het liefst verval ik niet in jij-bakken naar andere pannen met chemische anti-aanbaklagen of coatings, maar het is een feit dat deze niet de hoge temperaturen aankunnen die gietijzer met het grootste gemak wél aankan. Verder krast de anti-aanbaklaag snel en daarmee raakt deze beschadigd. De coating wil je uiteraard niet in je eten hebben.
  • Je gietijzeren pan is ontzettend veelzijdig. Geschikt voor allerlei kooktechnieken.
  • Een gietijzeren pan wordt na ieder gebruik beter. Regelmatig gebruik en goed onderhoud (belangrijk!) zal de pan van gietijzer steeds beter maken. Je hebt daardoor uiteindelijk een onverwoestbare pan die niet alleen loeiheet kan worden, maar waar ook je eten niet in blijft plakken. 
  • Gietijzer is geschikt voor alle warmtebronnen De warmtebron die je gebruikt is van invloed op het soort pannen dat je mag gebruiken. Veel pannen kunnen niet op ieder fornuis of kookplaat worden gebruikt. Met een gietijzeren pan maak je het jezelf gemakkelijk. Een pan van gietijzer is namelijk geschikt voor alle warmtebronnen. Je kunt een gietijzeren pan gebruiken op inductie of keramische kookplaat, maar ook gewoon op gas.
  • Gietijzeren pannen zijn multifunctionele, alles-in-één pannen. Ook de veelzijdigheid van een gietijzeren pan is een goede reden om er eentje aan te schaffen. Gebruik gietijzer om in te koken, bakken, braden of als ovenschaal – een gietijzeren pan kan je namelijk gewoon zo van het fornuis in de oven zetten.

Nadelen van gietijzer

  • Zwaar van gewicht. Gietijzeren pannen zijn zwaar. Ze zijn minder geschikt voor het schudden met de pan. De pan is zwaar en kan breken als je deze laat vallen. Je kunt de pan niet gebruiken om mee te wokken of te schudden. Probeer ook niet te snel van warm naar koud te verschillen, anders kan er een barst in de pan ontstaan.
  • De antiaanbaklaag die door geregeld gebruik ontstaan in de pan kan slecht tegen zure ingrediënten. Producten als tomatensaus kunnen deze laag aantasten.
  • Onderhoud. Een gietijzeren pan heeft nu eenmaal onderhoud nodig. Zoals wij al eerder hebben vermeld is het raadzaam de pan altijd na gebruik ‘vettig’ weg te zetten. Dit is een steeds weer terugkerend proces, maar wel in belang van de levensduur van de pan.
  • De pan wordt (net als andere pannen) heet. Er zitten meestal geen hittebestendige hengsels aan. Zorg dus dat je pannenlappen bij de hand hebt.
  • Het nadeel van een gietijzeren pan is de prijs, deze gaat al snel over de 50 euro. Een geëmailleerde gietijzeren pan over de 100. Dat dat zijn flinke bedragen voor de aanschaf van één pan. Bij aanschaf lijkt een gietijzeren pan een stuk duurder, maar over langere periode ben je goedkoper uit.

Gietijzeren pan inbranden

Volgens Meesterslijpers zijn er veel verschillende theorieën en manieren om niet geëmailleerde pannen in te branden. De meest populaire en daarbij ook de makkelijkste manier in de bakken is de volgende:

  • Stap 1: Maak de pan goed schoon met water en zeep
  • Stap 2: Droog de gietijzeren pan dan grondig.
  • Stap 3: Druppel in de pan een eetlepel lijnzaadole olie (is bij elke supermarkt te koop).
  • Stap 4: Smeer de olie goed uit over de hele pan (binnen- en buitenkant). Zorg ervoor dat je deze goed evenredig verspreid zodat je nergens druppelvorming krijgt. Het eindresultaat is een dun laagje olie over de hele pan.
  • Stap 5: Veeg de pan nogmaals met een keukenpapiertje zodat er nergens extra olie op de pan zit (er zit genoeg in de poriën om een laag te vormen).
  • Stap 6: Doe de oven aan en zet de temperatuur rond de 200 graden Celsius.
  • Stap 7: Plaats de ovenplaat bedekt met aluminiumfolie in de oven en leg de pan ondersteboven op de grillplaat daarboven. De aluminiumfolie zal er voor zorgen dat eventuele druppels worden opgevangen.
  • Stap 8: Laat de pan een uur in de oven staan. Doe na het uur de oven uit en laat de pan in de oven afkoelen.
  • Stap 9: Lekker koken, je pan is nu klaar voor gebruik!

PannenPro geeft de volgenden uitleg:
How-to je gietijzeren pan inbranden: korte samenvatting

Stap 1: Zet de oven aan en verwarm de voor op 250°C graden
Stap 2: Reinig de gietijzeren pan grondig af met water en een sopje
Stap 3: Droog de pan goed af met keukenpapier en even op de kookplaat
Stap 4: Wrijf de hele pan grondig in met plantaardige olie en keukenpapier
Stap 5: Plaats de pan omgekeerd in de oven gedurende 1 uur
Stap 6: Zet de oven uit, laat de pan 15 minuten afkoelen in de oven en haal deze eruit

Bij FavorFlav wordt je ook geattendeerd op het feit dat de pan al ingebrand geleverd kan worden:
Sommige gietijzeren pannen zijn al voor je ingebrand, dan hoef je dat zelf niet meer te doen. Kijk even op de verpakking: staat daar pre-seasoned? Jij hoeft je niet meer druk te maken, die pan is klaar voor gebruik.
Eerst: wassen

Is dat niet het geval, dan doe je dat inbranden zelf. Zonder inbranden bakt de pan enorm aan. Het inbranden zorgt voor een natuurlijke anti-aanbaklaag. Hoe doe je dat? Het begint met een sopje. Dat is meteen de laatste keer dat deze pan in het afwaswater verdwijnt, want normaal gesproken mag je een gietijzeren pan niet afwassen. Maar in de winkel wordt soms een laagje in de pan gedaan waardoor hij niet beschadigt, en dat moet er eerst af voordat je de pan kunt gaan inbranden. Warm water, afwasmiddel, borstel: doe je ding.

Mensen vragen ook
Hoe vaak gietijzeren pan inbranden?
Waarom gietijzeren pan inbranden?
Wat mag niet in gietijzeren pan?
Welke olie voor inbranden gietijzer?

Schoonmaken van een gietijzeren pan

Normaal schoonmaken zoals omschreven door Meesterslijpers:
Een gietijzeren pan kun je het beste schoonmaken met een beetje water en een zacht sponsje. Als de pan erg vies is mag je een klein beetje zeep gebruiken, maar zorg er wel voor dat je de pan goed naspoelt. Gebruik (het liefst) geen harde spons of agressieve zeep. Dit kan de natuurlijke anti-kleeflaag aantasten.

Op Culy raden ze aan de pan schoon te maken met zout:
Gietijzeren pan schoonmaken met zout
Strooi wat grof zeezout in de pan (eventueel kun je het vuur onder de pan aan laten staan) en wrijf het zout met een doekje goed langs alle aangebakken resten. Door de wrijving van het zout, laten alle etensrestjes makkelijk los. Ook neemt het zout achtergebleven vetstoffen goed op.

En nog een voordeel van je gietijzeren pan schoonmaken met zout: het absorbeert de smaken van de ingrediënten die je erin hebt bereidt en neutraliseert de pan dus als het ware. Wel zo fijn als je net een visje hebt gebakken.

Bij gietijzerenpanshop benadrukkekn ze nog een schoonmaakoptie bij pannen zonder emaille:
Een pan zonder emaille schoonmaken

Een gietijzeren pan zonder emaille heeft net iets meer onderhoud nodig dan zijn onderhoudsvriendelijk ‘broer’. Onderstaand worden de stappen voor het schoonmaken (en verzorgen) stapsgewijs uitgelegd.

1. Maak de pan direct na gebruik schoon. Laat de pan niet doorweekt een nacht in de gootsteen zitten, want dan heb je kans op roest. Je kan de pan natuurlijk wel een paar minuten laten weken in heet water.
2. Was de pan af met de hand door gebruik te maken van een (zachte) spons of borstel. Gebruik hierbij dus ook altijd heet water. Wanneer je koud water bij een warme pan gebruikt dan kan deze kromtrekken of licht beschadigen.
Doe een niet geëmailleerde pan nooit in de vaatwasser en gebruik geen agressief schoonmaakmiddel, deze middelen kunnen de natuurlijk aangemaakte antiaanbaklaag beschadigen, waardoor je deze op den duur moet resetten (opnieuw starten).
3. Wanneer de pan afgespoeld is kun je deze met een theedoek goed droogmaken. Zet de pan dan nog even op een lage temperatuur in de oven om het laatste vocht te laten opdrogen.
4. Wanneer de pan compleet droog is kun je beginnen met het invetten van de pan met wat plantaardige olie (seasoning). Zorg ervoor dat de olie alle gietijzeren gedeeltes bedekt, gebruik papieren doekjes om de olie goed te verspreiden. Laat de pan daarna nog even op laag vuur staan om de olie in de pan te laten trekken. Hiermee creëer je de antiaanbaklaag.
5. Zorg er ten slotte voor dat de pan op een droge plek wordt opgeborgen.

Mensen vragen ook
Hoe krijg je gietijzer schoon?
Waarom bakt een gietijzeren pan aan?
Wat mag niet in gietijzer?
Hoe krijg ik roest uit gietijzeren pan?

Kan een gietijzeren pan in de vaatwasser?

Een gietijzeren pan zonder emaillen laag mag nooit in de vaatwasser. De pan zal ervan roesten en de natuurlijk aangemaakte antiaanbaklaag zal beschadigen. Het is ook af te raden om een geëmailleerde pan in de vaatwasser te doen. Het laagje emaille kan hierdoor bijvoorbeeld krassen oplopen, wat de levensduur van de pan kan verkorten. Kortom: gebruik bij een gietijzeren pan altijd een handwasje.

Ook Libelle lekker raadt het af: Zowel keramische coatings als antiaanbaklagen zijn fragiel en niet goed bestand tegen krachtige afwasmiddelen. Was je pan dus beter af met de hand en een drupje afwasmiddel. Opgelet, zet je hete pan nooit zo onder koud water, daar kan ze van vervormen.

Mensen vragen ook
Waarom mag een gietijzeren pan niet in de vaatwasser?
Hoe gietijzeren pan afwassen?
Hoe krijg je gietijzer schoon?
Waarom mag een pan niet in de vaatwasser?

Merken gietijzeren pannen

  • Le Creuset
  • Fissler
  • Combekk
  • Petromax Skillet
  • Ronneby Bruk
  • Lodge combo cooker
  • The Windmill
  • Daumonet Carême
  • Sola
  • Nuovva
  • Tefal
  • BK Fortalit

Mensen vragen ook
Wat is de beste gietijzeren pan?
Welk merk gietijzeren pan is de beste?
Waar op letten gietijzeren pan?

Scroll naar boven