Het bijwoord Insgelijks
Op Taaladvies.net wordt gezegd: Het bijwoord insgelijks wordt gebruikt als bijwoordelijke bepaling in de zin (Ik wens je insgelijks het beste toe), maar is vooral gebruikelijk als elliptische uitdrukking bij het beantwoorden van een begroeting of een wens, in de betekenis ‘ik wens u hetzelfde’ (A: Ik wens je het beste. B: Insgelijks!).
De oorspronkelijke vorm van het bijwoord insgelijks (‘evenzo, evenzeer, eveneens’) is de voorzetselgroep in des gelijk (Middelnederlands in des gelijc, in des gelike, in gelike des) met de letterlijke betekenis ‘in gelijkheid daarvan’, ‘op de wijze van’ (dat wil zeggen van datgene wat genoemd is). De uitdrukking is versmolten tot één woord waaraan een bijwoordelijke uitgang ‘s is toegevoegd. Vergelijkbaar in oorsprong, gebruik en betekenis is de minder gangbare uitdrukking van ’s gelijken.
De oorspronkelijke structuur van het woord is niet meer doorzichtig en het is dan ook begrijpelijk dat sommige taalgebruikers insgelijks verhaspelen tot eensgelijks, misschien onder invloed van woordvormen als eensgestemd, eensgezind en eensluidend.
Insgelijks of eensgelijks op VanDale
VanDale laat weten: Betekenis ‘insgelijks’
Je hebt gezocht op het woord: insgelijks.
ins·ge·lijks (bijwoord) 1op dezelfde manier: prettig weekend. Insgelijks! hetzelfde
Insgelijks in een zin
Op Scribbr vind je dit antwoord: Insgelijks betekent “van hetzelfde” of “evenzo” en wordt meestal gebruikt als reactie op een begroeting of als je iemand hetzelfde wilt wensen. Eensgelijks is een onjuiste spelling van dit woord.
Voorbeelden: Insgelijks in een zin (elliptische zin)
Persoon A: Fijne vakantie!
Persoon B: Insgelijks!
Persoon A: Gelukkig nieuwjaar!
Persoon B: Insgelijks!
Je kunt insgelijks ook gebruiken als een bijwoordelijke bepaling, maar deze formulering is erg formeel en wordt niet vaak gebruikt:
Voorbeelden: Insgelijks in een zin (elliptische zin)
Ik wens je insgelijks fijne feestdagen!
Wat is de betekenis van insgelijks?
Op Ensie wordt de betekenis wat meer uitgelegd: Wiktionary
Nederlandstalige WikiWoordenboek
insgelijks
insgelijks – Bijwoord 1. eveneens, hetzelfde, evenzo ♢ Ik wens je insgelijks een gezegend kerstfeest. insgelijks – Tussenwerpsel 1. gewoonlijk na een wens of groet: hetzelfde ♢ Vrolijk kerstfeest! Insgelijks! Woordherkomst…
1973
Oosthoek Encyclopedie
Oosthoek Encyclopedie
Nederlandse encyclopedie
insgelijks
bw., evenzo, ook zo.
Uitgelicht voor insgelijks
Formule 1 Encyclopedie
Nu slechts 21,95!
1952
Frysk Wurdboek
Frysk Wurdboek
Friesch woordenboek
Insgelijks
adv., (fan) desgeliken, fan’s geliken, fan alliken; interj., fan ’t selde, itselde, ek sa.
1950
Groot woordenboek der Nederlandse taal
Groot woordenboek der Nederlandse taal
Nederlands woordenboek (7e druk – 1950)
Insgelijks
bw., evenzo, ook zo: gij wenst het en ik insgelijks; wel te rusten — insgelijks!
1937
Koenen woordenboek 1937
Koenen woordenboek 1937
M. J. Koenen’s Verklarend handwoordenboek
insgelijks
bw. (op gelijke wijze): handel nu insgelijks, evenzo; groeten thuis! insgelijks!
1930
Jozef Verschueren
Jozef Verschueren
Modern Woordenboek (1930-1961)
insgelijks
(‘inschəlijks) bw. op gelijke wijze, evenzo : handelen; wel te rusten! antwoord : -.
1911
pluim
pluim
Keur van Nederlansche woordafleidingen
Insgelijks
van: in gelijke, d. w. z. in of op gelijke wijze, eveneens.
1898
Van Dale 1898
Van Dale 1898
Groot woordenboek der Nederlandsche taal
Insgelijks
INSGELIJKS, bw. evenzoo, ook : gij wenscht het en ik insgelijks; wel te rusten — insgelijks
1864
Nieuw woordenboek der Nederlandsche taal
Nieuw woordenboek der Nederlandsche taal
I.M. Calisch (1864)
Insgelijks
Ik wens jou hetzelfde toe
Managementsupport laat weten: Het is ‘insgelijks’. Het wordt gebruikt als je iemand bijvoorbeeld hetzelfde toewenst. Iemand zegt ‘ik wens je het beste’en de ander antwoordt met ‘insgelijks’.Wat zo veel betekent als ‘ik wens jou hetzelfde toe’.
De verhaspeling ‘eensgelijks’ komt waarschijnlijk door bekendere woorden als ‘eensgezind, eensluidend en eensgestemd’.
Taalfouten top 10
Bij schrijvenonline staat deze taalfout in de top tien op nr. 6:
6. Eensgelijks
‘Fijn weekend!’ Ben je het met deze uitroep eens? Dan is de juiste reactie: ‘Insgelijks!’.
Bijwoordelijke bepaling
Ook Wiswijzer sluit zich aan in het rijtje: Het bijwoord insgelijks wordt gebruikt als bijwoordelijke bepaling in de zin (Ik wens je insgelijks het beste toe), maar is vooral gebruikelijk als elliptische uitdrukking bij het beantwoorden van een begroeting of een wens, in de betekenis ‘ik wens u hetzelfde’ (A: Ik wens je het beste. B: Insgelijks!).
De correcte vorm is insgelijks.
Anderen vroegen zich het volgende ook af
Mensen zochten ook naar
- insgelijks betekenis
- hoe schrijf je eensgelijks
- insgelijks uitspraak
- insgelijks voorbeelden
- insgelijks betekenis van dale
- insgelijks synoniem
- insgelijks aangename kennismaking
- insgelijks of wederzijds
- insgelijks italiaans
Insgelijks in andere talen
In het Engels: “As well”
insgelijks (ook: ook, eveneens, evenals, even goed)
as well {bw.}
insgelijks (ook: even, gelijk, eveneens, evenzeer, gelijkelijk, van hetzelfde, idem)
equally {bw.}
insgelijks (ook: ook, eveneens, evenzeer, even, van hetzelfde, mede, idem)
In het Italiaans: “Allo stesso modo”
In het Frans: “Aussi”
In het Duits: “Ebenso”
insgelijks {bijwoord}
insgelijks (ook: evenzeer)
ebenfalls {bw.}
Andere taalvragen vind je ook hier. Bijvoorbeeld alsvolgt of als volgt