Madeleine Gross schildert over foto’s heen

De Canadese Madeleine Gross combineert fotografie en schilderkunst, en timmert daar de laatste jaren internationaal mee aan de weg.

Hoe ben je tot je werkwijze gekomen?
“Ik deed een kunstopleiding, maar kreeg er steeds minder plezier in. Na een reis in 2014 printte ik thuis mijn foto’s en begon daar een beetje mee te klooien. Ik bewerkte ze met stiften en dacht: hé, dat is cool. Vervolgens ging ik eroverheen ­schilderen.

Achteraf ontdekte ik meer kunstenaars die dat doen, Gerhard Richter bijvoorbeeld, maar het kwam voort uit mezelf. Ik weet nog dat ik foto’s van New York bewerkte met witte verf. Ik vond het mooi om zo van een alledaags kiekje kunst te maken.”

Wat gebeurt er precies als je over een foto heen schildert?
“Je verandert het narratief. We leven in zo’n individualistische wereld, ik wil werk maken dat persoonlijk voelt, waar mensen zich toe kunnen verhouden. Eigenlijk manipuleer ik die foto’s, maar dan niet op zo’n rare Photoshop-manier. Door de combinatie van echte en abstracte beelden ontstaat er een nieuw beeld, je legt er als het ware je eigen emotie overheen.

Door een foto te beschilderen, voeg ik er een herinnering aan toe of een gevoel dat ik heb als ik naar die foto kijk. Soms heb ik een vorm voor ogen en kies ik daar een passende foto bij. Maar vaak begint het andersom. Ik heb een enorm archief waar ik graag doorheen flip. Het is heel gek, een foto kan me maanden niks doen en me dan opeens grijpen. Mijn oog verandert.”

Dus met dat archief kun je nog wel even vooruit?
“Er komen steeds foto’s bij natuurlijk. Maar zeker, mijn archief blijft me inspireren. Ik raak in een bepaalde staat van zijn als ik door die beelden heen ga. Ze maken me blij, nostalgisch, verdrietig en dan moet ik daar iets mee.

Mijn moeder is een paar jaar geleden overleden. Vlak voor haar dood heeft ze nog foto’s van mij gemaakt. Daar heb ik later abstracte figuren overheen geschilderd. Het is heel eenvoudig om op zo’n moment te verdrinken in verdriet, maar door iets moois van een pijnlijke herinnering te maken buig je het om naar iets positiefs. Dat geeft troost.”

Kom je uit een kunstzinnig gezin?
“Mijn vader schreef, mijn moeder was heel creatief en altijd aan het schilderen. Dingen maken zit in de familie, mijn broer heeft muziek gestudeerd. Toen ik besloot van kunst mijn werk te maken, was het echt zo van: tuurlijk, je wordt kunstenaar.

Ik kon ook niks anders vond ik, tekenen was het enige waar ik een ­voldoende voor haalde op school. Ik weet nog dat ik graag de Spice Girls tekende. Zelf was ik dan een van hen, op van die plateauzolen.”

Waar schilder je het liefst?
“In het huis aan het meer van Ontario, dat vroeger van mijn moeder was. Daar maak ik ook mijn zonsopgangfoto’s. Ik woon in Toronto. Een hele dag schilderen kan zomaar, alleen moet ik soms even afstand nemen. Als het niet gaat zoals ik wil en ik me daar druk om maak, bijvoorbeeld.

Meestal schilder ik twee, drie dagen per week. Het is belangrijk om in de juiste stemming te komen. Muziek kan helpen; ik draai graag Motown of de Bee Gees. I love the Bee Gees.”

Wat is mooi aan je vak?
“Dat mensen mijn werk kopen vind ik geweldig. Als iemand mailt hoe blij hij is met een schilderij, maakt mijn hart een sprongetje. Van nature ben ik nogal verlegen, dus het is mijn manier van met anderen connecten.

Ik weet nog precies hoe ik mijn eerste werk verkocht, een jaar of vijf geleden. Het was aan iemand in Parijs. Ik wilde het opsturen, maar mijn werk is vrij kwetsbaar en ik dacht: ik kan het ook brengen. Toen ben ik naar Parijs gereisd en heb ik het persoonlijk afgeleverd in een café. Dat was zo’n leuke start.”

Gaat je camera overal mee naartoe?
“Ehm ja, ik vrees van wel. Ik ging eens snowboarden in Colorado met mijn vader. Toen stopte ik om de tien seconden omdat ik geen shot wilde missen. Soms ben ik op reis zo op mijn werk gefocust dat ik vergeet goed te kijken. Als ik mijn foto’s vervolgens print, is het alsof ik alles voor het eerst ervaar.

Dat probeer ik te veranderen, want ik wil ook graag in het moment zijn. Als ik dan toch iets bijzonders zie, pak ik wel mijn telefoon.”

Nieuwe plannen?
“De laatste tijd maak ik grotere stukken, al voelde dat eerst wat pretentieus. Binnenkort ga ik naar Miami voor werk. Dat is wel gek hoor, in een paar jaar tijd is er veel gebeurd, intussen exposeer ik op grote, internationale kunstbeurzen.

Dat vind ik wel jammer: mijn moeder overleed ongeveer een jaar voordat ik succes kreeg, in 2018. Maar ze zag altijd al een groot schilder in mij haha, dus waarschijnlijk had ze het wel verwacht.”

Lees meer

Een vogel tekenen: zo doe je dat.
Ukelele leren spelen is niet moeilijk: zo leer je het.
Francesca borduurt bomen op oude foto’s.

Interview Maaike Beekers Foto’s Madeleine Gross

Scroll naar boven