Privacy, data, Big Tech, phishing… Je leest en hoort er veel over, en er iets van begrijpen is belangrijk in tijden waarin technologie een steeds grotere rol speelt in ons leven. Waar te beginnen? Drie tips.
Niks te verbergen
Veel mensen denken: ach, bij mij valt weinig interessants te halen. Ik heb niks te verbergen. Of: wat maakt het uit dat Instagram weet wie ik daar volg, of wat ik ergens online heb aangeklikt of gekocht?
Het hele privacy-gebeuren gaat verder dan één potentiële hacker die eropuit is om specifiek jouw foto’s of bestanden van je computer te plukken. Wat jij als individu op internet uitspookt, is voor veel anderen vaak helemaal niet zo interessant. Maar privacy gaat ook over wat grote techbedrijven als Facebook en Google met jouw data doen: waar en wanneer jij online bent, wat je leest, zoekt, koopt. Ook dat lijkt op zich onschuldig, maar je kennis hierover uitbreiden kan je mening hierover doen veranderen. En pas goed geïnformeerd kun je hier betere beslissingen over maken: wat ‘geef je weg’, en aan wie?
Data en wachtwoorden
Ook wij vinden het best lastig: want waar begin je met het vergroten van je eigen online veiligheid? Hoe zit dat allemaal precies met ’techreuzen’ en data, hoeveel invloed heb je zelf? En zo’n ‘kluis’ waar je al je wachtwoorden in opslaat, hoe werkt dat, en is dat dan wel veilig?
3 tips voor meer privacy online
De website Laatjeniethackmaken.nl is ontwikkeld door journalisten en ‘ethische hackers’ die zich bezighouden met online veiligheid. Zij leggen je op een begrijpelijke manier uit hoe je je kunt beschermen tegen hackers en virussen. Deze tips zijn alvast makkelijk uit te voeren en leveren relatief veel bescherming:
Het makkelijkste en belangrijkste wat je regelmatig kunt doen: update je computer/tablet/telefoon wanneer deze aangeeft dat de software geüpdatet moet worden. In verouderde software zitten meer (ontdekte) kwetsbaarheden. Start je computer of telefoon sowieso regelmatig (minimaal eens per week) helemaal opnieuw op. Je kunt ook instellen dat updates automatisch geïnstalleerd moeten worden.
Gebruik verschillende wachtwoorden voor verschillende sites en apps. Zoals ze op de site schrijven: als een hacker achter jouw Spotify-wachtwoord komt, dan wil je niet dat dit wachtwoord ook toegang geeft tot je internetbankieren. Een makkelijke en veilige manier hiervoor is het gebruiken van een password manager. Hier lees je welke er zijn.
Phishingmails zijn mails die zo zijn gemaakt dat ze afkomstig lijken te zijn van een voor jou bekend of betrouwbaar bedrijf. Een nep-mail over een geblokkeerde bankpas bijvoorbeeld. Klik nooit zomaar op een link, zeker niet als er staat dat je je wachtwoord moet veranderen zonder dat jij daar om gevraagd hebt, of als je iets gewonnen hebt. Als je het niet helemaal vertrouwt, ga dan zélf naar de betreffende website en zoek naar dat onderwerp, in plaats van dat je klikt op een link.
End-to-end-encryptie?
Wil je meer weten, lees dan de hele handleiding op Laatjeniethackmaken.nl. De meest belangrijke zaken worden er uitgelegd, met veel praktische en handige tips (en, ook fijn: mooie illustraties tussendoor). Zo lees je bijvoorbeeld hoe end-to-end-encryptische eigenlijk werkt, wat een VPN is en waarom een tweestapsverificatie belangrijk kan zijn als het gaat om om inloggen in bepaalde programma’s. Hoe meer je naar onder scrollt, hoe meer ‘gevorderd’ het wordt. Dus begin vooral bovenaan met het lezen van de basis.
Leuk of niet: technologie is inmiddels zo verweven in allerlei aspecten in ons leven, dat we er niet meer omheen kunnen. Begrijpen hoe de dingen werken is een belangrijkste eerste stap, het is de moeite waard je een beetje in te lezen. En eigenlijk heel interessant, zodra je je erin begint te verdiepen.
Boeken over privacy
Ik weet je wachtwoord van Daniël Verlaan.
Het is oorlog maar niemand die het ziet van Huib Modderkolk.
Je hebt wél iets te verbergen van Maurits Martijn en Dimitri Tokmetzis.
Ik weet wie je bent en wat je doet van Matthias Dobbelaere-Welvaert.
Meer lezen
De complete handleiding van Laatjeniethackmaken vind je hier.
Acht aandachtspunten voor je digitale leven.
Drie boeken over minder online zijn.
Tips voor thuiswerkers: zes tools.
Meer grip op je mail met deze tips van Structuurjunkie.
Tekst Ilse Savenije Illustratie Nina Cosford