Voor je het weet pak je op een verloren moment je telefoon om door TikTok of Insta te scrollen. Maar wil je dat eigenlijk wel? Vijf manieren om te doseren.
Soms weet je niet eens precies waaróm je door blijft scrollen. Je belandt van het ene filmpje in het
andere, omdat het grappig is (rare voeten), praktisch (klustips) of satisfying (een gloeiend mes dat
door piepschuim glijdt). Voor je het weet tik je de 1,5 uur aan, de gemiddelde tijd die mensen op
TikTok doorbrengen volgens app-analist Sensor Tower, zoals de Volkskrant schrijft. Vaak ben je niet
van plan om zo lang te kijken, je hebt nog allerlei dingen te doen. Waarom gebeurt het dan toch?
Handige trucs
Dat blijven hangen heeft verschillende redenen. Ten eerste zetten makers van TikTokfilmpjes alle
trucs in op je aandacht vast te houden: de pauzes worden eruit geknipt, er zit muziek onder, de
beelden worden versneld afgespeeld. En ook de algoritmes helpen een handje mee, daardoor krijg je
ongeveer hetzelfde voorgeschoteld wat je eerder geliket hebt.
Wakker worden
Volgens Troy Smith, die onderzoek doet naar de verslavende werking van TikTok aan de universiteit
van Trinidad en Tobago, kom je door de combinatie van het algoritme het eindeloze scroll-aanbod in
een flow en vergeet je makkelijk de tijd. Word je vervolgens ‘wakker’, dan baal je soms zo dat je maar
weer verder gaat, om jezelf af te leiden. Nog een vicieuze cirkel waarin je kunt belanden: je hebt
digitaal contact met mensen en voelt je geliefd als ze je liken, maar daardoor is er minder tijd om live
tijd door te brengen met mensen.
Filosoof en journalist Doortje Smithuijsen vertelde in een interview met Flow over het risico van
digitale afhankelijkheid. Volgens haar zijn Twitter en Instagram geïnspireerd op klassieke
fruitautomaten, waarbij je primaire brein wordt geprikkeld door onregelmatige beloningen in de
vorm van meer likes of volgers. Daardoor wordt het gelukshormoon dopamine aangemaakt
waardoor je -tijdelijk- een goed gevoel krijgt, en dat werkt verslavend.
Volgens Smithuijsen moet je oppassen als je merkt dat sociale media je regelmatig afleidt van de
dingen die je eigenlijk moet doen. Ze adviseert om jezelf af te vragen wáárom je zo veel op sociale
media zit: ‘Als je je daar bewust van wordt, waar je jezelf van afleidt, verandert dat de relatie met je
telefoon ook automatisch.’
5 tips om TikTok (en andere sociale media) te doseren:
Stel een schermtijd app in
Hierbij kan je zelf instellen hoeveel tijd per dag je op het platform wilt spenderen, is deze tijd
verstreken? Dan krijg je een melding en wordt de app afgesloten. De schermtijd functie kan je op de meeste telefoons vinden onder instellingen. Ook bestaan er verschillende apps om je schermtijd te meten zoals StayFree of ActionDash.
Leg je telefoon in een andere kamer
Uit het oog, uit het hart: dat gezegde gaat ook op voor je telefoon. Als je ‘m niet ziet heb je veel minder de neiging om hem te gebruiken.
Verzin een andere leuke bezigheid
Ga op zoek naar een aantrekkelijk alternatief voor het TikTok-scrollen. Bijvoorbeeld een collage maken in één middag of zelf een zine maken
Zet je notificaties uit
Het lijkt misschien vanzelfsprekend, maar zonder die meldingen word je toch minder verleid op je telefoon te gaan.
Een grote schoonmaak
Volg je nog wel de mensen die je wilt volgen? En haal je nog inspiratie en plezier uit hun content?Soms even flink met de bezem erdoorheen: dat ruimt lekker op.
Meer lezen
Log Off Movement: hoe bewust ga jij om met social media?
Aaf over het gevoel wat ze soms krijgt van sociale media.
Deze jongeren leefden een week zonder social media.
Tekst Sophie ten Dam Bron de Volkskrant Fotografie D3sign/Gettyimages.nl
Gepubliceerd op 26 februari 2023