Columnist, schrijver en podcastmaker Aaf Brandt Corstius mijmert over een quote die haar opviel.
Als je iemand zou moeten aanwijzen als bron van vele wijze zinnetjes, is het wel een boekhandelaar. Boekhandelaars lezen per definitie veel, zijn ongetwijfeld ook geneigd om goede zinnen te highlighten en ze onthouden een hoop, want ze moeten wel aan hun klanten kunnen uitleggen waarom een bepaald boek de moeite waard is.
En ja, in het autobiografische De boekhandel in de bergen van Alba Donati, dat ik deze zomer las, zat ook een hoop slims. Alba Donati is een originele vrouw. Na een lange carrière in de uitgeverij in de grote stad, Florence, verhuisde ze naar de Toscaanse berg waar ze vandaan kwam en begon daar, in haar geboortedorp Lucignana, een piepklein boekwinkeltje. De ultieme droom natuurlijk voor elke boekenliefhebber, zo’n schattig houten huisje met boeken, koffie en een terrasje. Maar ook weer niet, want je moet, in een dorp met honderdtachtig inwoners, maar klanten naar je winkel zien te krijgen. Dat lukte haar: via Facebook en andere social media zorgde ze ervoor dat mensen uit de hele wereld inmiddels halve pelgrimstochten ondernemen om haar boekwinkeltje, Libreria Sopra La Penna, te bezoeken.
Vrouwelijke schrijvers
In dat boekwinkeltje houdt Alba Donati er eigen standaarden op na. Zo heeft ze aparte kasten voor boeken van mannelijke en vrouwelijke schrijvers. Dat zou voor mij handig zijn, want ik lees bijna alleen maar vrouwelijke schrijvers. Dat komt niet zozeer door een soort onaardig seksisme en ook niet uit bevooroordeeldheid, maar ik kom gewoon vaak uit bij vrouwen uit als ik een boek ga kopen. En ook bijna al mijn lievelingsschrijvers zijn vrouwen.
Donati komt in haar boek met een theorie waarom zij zelf meer naar vrouwelijke schrijvers neigt, en die vond ik de moeite waard om hier te herhalen. ‘Als ze nu schrijven nadat ze eeuwenlang stil zijn geweest, zullen ze beslist veel te zeggen hebben en dat op nieuwe manieren doen,’ schrijft ze. Ze concludeert daar vervolgens uit: ‘Dus is het dan niet logisch dat ze een paar planken helemaal voor zichzelf alleen krijgen?’ Zo had ik nog nooit naar mijn voorliefde gekeken.
Inderdaad, vrouwen schreven de laatste eeuwen natuurlijk niet niets, maar wel heel weinig in verhouding tot mannen – en áls ze schreven, kregen ze daar ook minder aandacht en erkenning voor. En als je pas na eeuwen een podium krijgt, zul je originelere of in elk geval heel nieuwe dingen te zeggen hebben. Dat is misschien, dacht ik, onbewust de reden dat ik vaak naar boeken van vrouwelijke schrijvers grijp op de planken bij de boekhandel. Je kunt Donati’s theorie ook doortrekken naar andere kunsten en disciplines waar vrouwen lang niets of weinig hebben kunnen doen: de beeldende kunst bijvoorbeeld, of, eh, voetbal! Daar komen ze nu ook eindelijk aan de bak, en zullen ze het vaak net anders doen dan de mannen die hun voorgingen. En dat is juist goed en leuk en fijn.
Meer lezen
De zinnetjes van Aaf: “Eerst de roots, dan de wings”.
De zinnetjes van Aaf: Later als je groot bent.
Zinnetjes van Aaf: bij het idee in de auto springen.
Tekst Aaf Brandt Corstius
Gepubliceerd op 7 maart 2024