Eigenwaarde is het gevoel dat je er mag zijn, geliefd bent en ruimte in mag nemen, vertelt klinisch psycholoog Adia Gooden in haar TED Talk, die inmiddels 1,3 miljoen keer is bekeken. Flow’s Lisanne bekeek ’m ook. Misschien wel vaker dan één keer.
Hoewel het logisch klinkt dat je er mag zijn en ruimte in mag nemen, is dat daadwerkelijk voelen een ander verhaal. Het gebeurt me vaker dan me lief is dat ik leun op andermans goedkeuring, een keuze laat afhangen van iemands mening of een week beoordeel op een drukke agenda.
Eigenwaarde en externe goedkeuring
Ik ben niet de enige. Ook Gooden vertelt in haar talk: “In plaats van geloven in mezelf, zocht ik goedkeuring in externe factoren, zoals perfectionisme, druk zijn en een relatie.”
En zo halen meer mensen – zelfs de succesvolste – hun gevoel van eigenwaarde uit de mening en waardering van anderen en een constant streven naar meer en beter. We zoeken externe goedkeuring om een goed gevoel over onszelf te krijgen. We baseren ons zelfbeeld op hoe anderen ons zien en bepalen hoe waardevol we zijn door de dingen die we doen of hebben. Gooden: “Onze eigenwaarde is verbonden aan wat we bezitten of bereiken.”
Zodra we falen of geen goedkeuring (denken) te krijgen, voelen we ons minder waard. We leggen de lat voor onszelf graag hoog. En zodra we die hebben bereikt, geven we ‘m – bewust of onbewust – weer een zetje.
Eigenwaarde haal je uit jezelf
Terwijl we die eigenwaarde juist dicht bij onszelf kunnen vinden. Ín onszelf. Jouw zelfbeeld wordt bepaald door hoe jij jezelf ziet. Niets meer en niets minder. Jij bent dan ook de enige die jouw eigenwaarde kan vergroten.
Hoe je jezelf ziet, is bepalend voor hoe je je voelt. Het heeft effect op je mentale gezondheid, maar helpt je bijvoorbeeld ook bij het aangrijpen van kansen. Daarnaast ben je met een positief zelfbeeld eerder geneigd om te vragen wat je wilt, vergroot het je zelfvertrouwen en ben je ontvankelijker voor liefde van anderen, lezen we op therapieplatform BetterHelp.
Je eigenwaarde vergroten
Je eigenwaarde vergroten brengt je dus verder in het leven. Gooden gelooft zelfs dat als onze eigenwaarde niet op het spel stond, de wereld er een stuk beter en vrediger uit zou zien. En dat klinkt geloofwaardig. Want dat gevoel dat je goed genoeg bent, gewoon, precies zoals je nu bent, daar kan weinig tegenop.
Waardigheid als oefening
Toen ik de video keek (en nog een keer), wist ik: hier wil ik aan werken. En dus ging ik aan de slag met drie oefeningen om mijn eigenwaarde te vergoten.
Oefen met zelfacceptatie. ‘In a society that profits from your self doubt, liking yourself is a rebellious act.’ Een quote die ik regelmatig op Pinterest voorbij zie komen. En zo is het maar net. We worden blootgesteld aan allerlei berichten die ons vertellen dat we niet goed genoeg zijn. Dat maakt het soms lastig om jezelf en al je imperfecties te accepteren, maar stiekem ook leuker. Oefen met zelfacceptatie door de momenten dat je kritisch tegen jezelf praat om te zetten in positieve en helpende gedachten en verander het verhaal dat je over jezelf vertelt.
Wees dankbaar. Het is bijzonder hoe krachtig deze simpele oefening is. Stilstaan bij de dingen waar je dankbaar voor bent, vergroot je geluksgevoel. Denk aan de mooie dingen om je heen en de fijne dingen die de dag voor jou in petto had, klein en groot. Je voelt direct een shift in je humeur.
Wees er voor jezelf. Met name als we het zwaar hebben, schieten we vaak terug in kritische gedachten en zijn we hard voor onszelf. De schouders eronder, dat is wat we moeten doen. Maar zijn het niet juist die momenten waarop we wel wat extra liefde kunnen gebruiken? Iemand nodig hebben die zegt: “Ik zie je, ik ben er, ontspan, het is oké.” Dit kun je voor jezelf zijn. Toon zelfcompassie en geef jezelf wat je nodig hebt.
Of het me al lukt om andermans mening los te laten, vraag je? Niet altijd. Of ik er trots op ben dat ik er bewust mee aan de slag ben gegaan? Meer dan ooit.
Lees meer
Hoe kun je stoppen met people pleasen?
1o tips uit het boek ‘De kracht van kwetsbaarheid’ van Brené Brown.
Hoe ontdek je wat je wilt en niet wat je hoort te willen?
Tekst Lisanne van Marrewijk Fotografie Getty Images Illustratie Hadas Hayun
Gepubliceerd op 20 april 2023