Tip van de psych: hoe je zonder keuzestress knopen doorhakt

Ruby Wijdenbosch is online editor voor Flow en duikt graag in de menselijke psyche aan de hand van interviews en haar eigen gesprekken met psychologen. Om de week deelt ze een tip van de psych. Deze keer: altijd maar twijfelen in plaats van knopen doorhakken.

“Misschien moet je het gewoon dóén,” zei mijn psych. “Als je maar blijft uitstellen, dubben en overdenken, kom je er nooit achter dat het allemaal wel meeviel. En dat het de juiste keuze was. Of niet, en dan weet je dat voor een volgende keer.”

Grabbelton vol mentale kwalen

Wanneer ik een nieuwe column wil schrijven, begin ik altijd te stressen. Aangezien mijn hoofd een grabbelton vol mentale kwalen is waarover ik kan schrijven, is de keuze reuze. En toch grabbel ik samen met een bepaald onderwerp ook elke keer opnieuw de keuzestress. Waar schrijf ik over? Is dit wel ‘leuk’ genoeg? Heeft de lezer hier iets aan? Schrijf ik over somberheid, altijd aanstaan of mijn drukke werkhoofd?

Nu schrijft niet iedereen columns, maar wat mijn psych zegt, gaat ook op voor andere grote en kleine keuzestressmomenten. Van een ander carrièrepad bewandelen tot de aanschaf van een nieuw bed (dikke paniek: 284.036.390 keuzes) of het kiezen van de allerallerleukste vakantie.

Meer keuzes? Meer stress

Laatst las ik iets heel herkenbaars over wat psycholoog Barry Schwartz de paradox van keuzes noemt: meer keuzes geven ons geen vrijer gevoel, maar juist meer stress. Het kost ons veel meer moeite om alle opties tegen elkaar af te wegen en erachter te komen wat de beste is.

Dat komt volgens mijn psych doordat ik – net als vele anderen – een maximizer ben: ik ga altijd voor het hoogst haalbare, het perfecte. Tegenover de maximizer staat de satisficer, die gewoon content is met een optie die het gewenste doel bereikt, in plaats van het allerallerbeste.

Wees eens die satisficer

Haar tip: in het (keuzestress)moment bewust zijn van mijn maximizergedachten en ze proberen om te zetten naar die van een satisficer. En dat kan volgens keuzestressexpert Schwartz dan weer door voor de eerste acceptabele mogelijkheid te gaan. Denk niet aan de objectieve resultaten: het lekkerste bed, de best betaalde baan of het meest romantische restaurant. Denk aan het subjectieve eindresultaat: een goede nacht, werkgeluk of fijn etentje.

Dus grabbel ik voor mijn volgende column gewoon de eerste (en dus niet de beste) enigszins acceptabele kwaal uit de ton: keuze genoeg. En bestel ik vanavond toch maar gewoon dat misschien niet perfecte maar toch zeker wel fijne bed waar ik vast ook heerlijk in kan liggen piekeren.

Meer lezen

Lees meer columns van Ruby.
Hoe kun je omgaan met FOBO (fear of better options).
In de nieuwe Flow lees je meer columns en mental health-artikelen.

Tekst Ruby Wijdenbosch
Gepubliceerd op 12 mei 2023

Scroll naar boven